Τώρα, που οι φθινοπωρινές βροχές ξεκίνησαν είναι η ώρα τους. Για τα μανιτάρια γράφω που αυτήν την εποχή αρχίζουν να ξεπροβάλλουν μοναχικά ή κατά ομάδες, μερικές φορές και σε μεγάλους κύκλους που είναι γνωστοί σαν τα «δαχτυλίδια της μάγισσας», στα ξέφωτα δασών βελανιδιάς, καστανιάς , έλατου ή πεύκου.
Πασίγνωστα από την αρχαιότητα ήταν στην χώρα μας τα μανιτάρια. Θεωρούνταν μάλιστα εκλεκτή τροφή. Διάφοροι ερευνητές ισχυρίζονται ότι η αμβροσία που ήταν το έδεσμα των θεών του Ολύμπου δεν ήταν παρά ένα μανιτάρι και μάλιστα ο αμανίτης (amanita muscaria). Το συγκεκριμένο είδος έχει παραισθησιογόνες ιδιότητες και οι πρόγονοί μας απέδιδαν σ’ αυτό μαγικές δυνάμεις.
Τα μανιτάρια αυτά μαζί με τα μανιτάρια του είδους (Phallus impudicus) ήταν τα μανιτάρια των Κένταυρων, των Σάτυρων, και των Μαινάδων της Μυθολογίας και αναπόσπαστο κομμάτι στα Διονυσιακά αλλά και στα Ελευσίνια μυστήρια. Αυτά στη αρχαιότητα.
Στις μέρες μας δεν έχουν, δυστυχώς, τη φήμη που τους αξίζει. Οι νεότεροι δεν τα γνωρίζουμε πια, στους δε ηλικιωμένους θυμίζουν τα δύσκολα χρόνια της κατοχής και της ανέχειας.
Τα μανιτάρια, πολύτιμη τροφή, είναι πλούσια σε θρεπτικές ουσίες, έχουν τις ίδιες πρωτεΐνες με το κρέας, χωρίς να έχουν τις τοξίνες και τα λίπη του. Ακόμη είναι μια τροφή που περιέχει μεταλλικά άλατα και ιχνοστοιχεία.
Ένα είδος μανιταριών, τα αλαφίτια (cantharellus cibarius) με το βερικοκί χρώμα τους περιέχουνε χρυσό, αποτελώντας έτσι μοναδική τροφή τέτοιου τύπου..!
Στο εξωτερικό τα άγρια μανιτάρια είναι δυσεύρετα και πολύ ακριβά. Στην Ελλάδα τα υποβαθμίζουμε και είναι κυρίως γνωστά στην καλύτερη περίπτωση «ψημένα στη σχάρα», σερβιρισμένα με ένα σωρό λιπαρά, σάλτσες και τυριά που καλύπτουν την ιδιαίτερη και ντελικάτη γεύση και ευωδιά τους.
Στη χειρότερη δε, σαν «διακοσμητικά στις πίτσες».
Συνήθως τα αγοράζουμε ωμά συσκευασμένα, σε βαζάκι, κονσέρβα, κατεψυγμένα και τις περισσότερες φορές εισαγόμενα, και είναι κρίμα γιατί ακόμα και έξω από τα σπίτια μας (ειδικά για αυτούς που ζουν στην επαρχία), την Άνοιξη και το Φθινόπωρο, με τις βροχές, φυτρώνουν κυριολεκτικά «σαν μανιτάρια».
Για να είμαι ειλικρινής προσωπικά έχω ένα φόβο κάθε φορά που κάποιος ερασιτέχνης μανιταροσυλλέκτης μου επιδεικνύει περήφανα το γεμάτο καλάθι του γιατί όπως είναι γνωστό μπορεί, κάποια από αυτά να είναι μέχρι και θανατηφόρα.
«Προσοχή γιατί αρκεί ένας και μόνο δηλητηριασμένος μύκητας για να δηλητηριάσει ένα ολόκληρο καλάθι με πεντανόστιμα καστανομανίταρα ή αθώα τρυφερά πόρτο μπέλο», έλεγε η γιαγιά Αθηνά.
Και για να είναι σίγουρη ότι δε θα κάνουμε κανένα λάθος μας προέτρεπε να περιοριζόμαστε σ’ αυτά τα δύο είδη που είναι ευκολογνώριστα και φύτρωναν άφθονα στα λιβάδια και στο κοντινό δασάκι.
Θυμάμαι ότι δεν τα μαγείρευε παρά μόνο σε σούπες και ψητά στα κάρβουνα, με λίγο αλατάκι στην κοιλιά τους και ήταν πεντανόστιμα, με όλη τη χαρακτηριστική ευωδιά και τη γεύση τους αναλλοίωτη.
Σήμερα όμως θα σας τα μαγειρέψω κοκκινιστά.
Τη συνταγή μου την πρότεινε ο συγχωριανός, φίλος και συμμαθητής μου ο Τάσος ο Μήσσιας, φανατικός και προσεκτικός μανιταροσυλλέκτης, ο οποίος και μου προμήθευσε ένα ολόκληρο καλάθι φρέσκα, λαχταριστά, πανέμορφα καστανομανίταρα και μου έδωσε και τις οδηγίες για το μαγείρεμά τους…
Δείτε και τη συνταγή για μανιταρόσουπα που έχουμε δημοσιεύσει στα ηχωμαγειρέματα αλλά και αυτήν τη χορτοφαγική μαγειρίτσα με μανιτάρια.
Υλικά:
- 1 κιλό περίπου μανιτάρια
- 1 κρεμμύδι ξερό
- 3-4 φρέσκα κρεμμυδάκια
- 2 δοντάκια σκόρδο
- 3-4 ντομάτες ώριμες μέτριες (ή ένα κουτί κονκασέ)
- ¾ φλυτζ. τσαγ. ελαιόλαδο
- 1 ποτήρι του κρασιού κόκκινο κρασί
- Αλάτι, πιπέρι, ρίγανη
- Μαϊντανός ψιλοκομμένος
Εκτέλεση:
Βάλτε τις ντομάτες στο μούλτι ή τρίψτε τις στον τρίφτη. Ψιλοκόψτε το ξερό κρεμμύδι. Κάντε το ίδιο και με τα φρέσκα κρεμμυδάκια και το σκόρδο.
Τα μανιτάρια πρέπει να ξέρετε ότι δε χρειάζονται πλύσιμο, ιδίως αν είναι πλευρώτους ή πορτομπέλο, γιατί απορροφούν το νερό σαν σφουγγάρια. Αργότερα στο μαγείρεμα θα το αποβάλλουν και δεν θα σας πήξει η σάλτσα.
Ούτε να προσπαθήσετε να τα ξεφλουδίσετε γιατί χάνουν ένα μεγάλο μέρος από τη νοστιμιά και τη θρεπτική τους αξία. Είναι προτιμότερο να τα σκουπίσετε προσεκτικά με μια νωπή πετσετούλα.
Αφού, λοιπόν τα καθαρίσετε, κόψτε τα σε λεπτές φετούλες.
Σε ένα μεγάλο τηγάνι ζεστάνετε το ελαιόλαδο σε μέτρια φωτιά και σοτάρετε το σκόρδο και τα ψιλοκομμένα κρεμμύδια μέχρι να γυαλίσουν.
Προσθέστε τα μανιτάρια και δυναμώστε τη φωτιά.
Ανακατέψτε τα με ξύλινη κουτάλα να λαδωθούν ομοιόμορφα και αφήστε τα να τσιγαριστούν για 4-5 λεπτάκια.
Σβήστε με το κρασί και αφήστε να εξατμιστεί το οινόπνευμα. Αλατοπιπερώστε και ρίξτε τη ρίγανη. Αφήστε να σοταριστούν για 3-4 λεπτά ακόμα σε δυνατή φωτιά.
Ρίξτε τον πολτό της ντομάτας και τον μαϊντανό. Αν χρειαστεί προσθέστε και λίγο νεράκι, χαμηλώστε τη φωτιά και αφήστε το φαγάκι να σιγομαγειρευτεί μέχρι να πήξει η σαλτσούλα.
Προαιρετικά, προσθέστε μια κουταλιά κέτσαπ (εγώ τα αποφεύγω αυτά τα ετοιματζίδικα αλλά…) βοηθάει τη σάλτσα να πήξει γρηγορότερα.
Συνδυάστε τα κοκκινιστά μανιτάρια με ένα ωραιότατο πιλαφάκι, και απολαύστε τα ευχαριστώντας τη μητέρα φύση που προσφέρει απλόχερα και στην ώρα τους όσα πραγματικά χρειάζεται ο άνθρωπος…
Σας φιλώ αυγή.
Αφήστε μια απάντηση