Σας αρέσουν οι πίτες;
Εννοείται πως το ερώτημα είναι ρητορικό διότι δεν γνωρίζω μέχρι τώρα κανέναν που να μπορεί να προβάλλει αντίσταση μπροστά σε ένα κομμάτι τραγανής ροδοψημένης πίτας.
Αν ανήκετε όμως στου λιγοστούς που λένε όχι, τότε θα σας πρότεινα να δοκιμάσετε ετούτη εδώ τη γαλατόπιτα.
Σας το λέω με σιγουριά ότι θα βάλετε στην άκρη οποιονδήποτε ενδοιασμό…
Η γαλατόπιτα (“λαπτόνια” στα βλάχικα ή “κιουμοστόρε” στα αρβανήτικα), αποτελεί μέρος της δροσοπηγιώτικης παράδοσης (Δροσοπηγή = τοπική κοινότητα στη Φλώρινα).
Το λέω αυτό γιατί μέχρι τώρα δεν έχω δει να τη φτιάχνουν, αλλού με τον τρόπο που τη φτιάχνουν στο χωριό μου. Ίσως στο άλλο αρβανητοχώρι της Φλώρινας, το Φλάμπουρο, αλλά και πάλι δεν είμαι και τόσο σίγουρη.
Για να πω την αλήθεια, σκεφτόμουν χρόνια να την καταγράψω εδώ, αλλά μιας και τη φτιάχνουν -όσοι τη φτιάχνουν ακόμα- μονάχα μια-δυο φορές το χρόνο (χωρίς πραγματικά να ξέρω το γιατί), κάτι γινόταν πάντα και χανόταν η ευκαιρία…
Είναι μια πίτα θα έλεγα δύσκολη.
Απαιτεί άριστη τεχνική στο άνοιγμα των φύλλων, πράγμα που όλες σχεδόν οι παλιές νοικοκυρές στο χωριό την κατείχαν και πολλές νέες την κατέχουν ακόμα.
Η υπομονή είναι το δεύτερο που απαιτείται γιατί τα φύλλα ανοίγονται ένα προς ένα, πράγμα που σημαίνει πως η κατασκευή της είναι χρονοβόρα.
Για να είμαι ειλικρινής και ενώ την τεχνική της πίτας την κατέχω από πολύ μικρή, αυτήν εδώ δεν έχω επιχειρήσει να την φτιάξω.
Την απολαμβάνω όμως φτιαγμένη από χέρια άξια, αυτά της θείας μου της Βέρας, που συνταγές της έχω φιλοξενήσει και άλλες φορές στα ηχωμαγειρέματα…
Η λαπτόνια είναι μια πλούσια, ζουμερή, μυρωδάτη και χορταστική πίτα, με σχετικά λίγα υλικά, γάλα, αυγά, τυρί ή μυζήθρα και βούτυρο, που υπήρχαν πάντα και μπόλικα στο κελάρι του σπιτιού.
Τη φτιάχνουν σε ιδιαίτερες περιπτώσεις και συνήθως την ημέρα της Πεντηκοστής, όταν οι Δροσοπηγιώτες γιορτάζουν τα ρουσάλια ή σάια, γιορτή αφιερωμένη στους νεκρούς τους…
Την τρώμε όμως και σαν κυρίως γεύμα.
Δύο κομμάτια είναι αρκετά για να καταλαγιάσουν ένα πολύ πεινασμένο στομάχι, μα αν θέλετε και τρίτο -που σίγουρα θα το θέλετε- φροντίστε να έχετε χρόνο για ξεκούραση και καλή χώνεψη.
Α, αυτή η πίτα αλλά και κάθε πίτα, θέλει δίπλα της και ένα ποτήρι δροσερό ξυνόγαλο. Αυτό απαιτεί η δροσοπηγιώτικη παράδοση. Πίτα και ξυνόγαλο.
Τι θα χρειαστείτε για τη ζύμη:
Για ένα ταψί της κουζίνας θα χρειαστείτε:
- 2 φλυτζ. τσαγ. νερό
- 4 φλυτζ. τσαγ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις (λίγο περισσότερο ή λίγο λιγότερο θα δείξει)
- Λίγο αλάτι
Τι θα χρειαστείτε για τη γέμιση:
- ½ κιλό γάλα
- 15 αυγά
- Αλάτι
- Φέτα θρυμματισμένη ή μυζήθρα
- 250 γρ. βούτυρο φρέσκο για το ράντισμα
Πώς θα τη φτιάξετε:
Ανάψτε τον φούρνο στους 200 βαθμούς στις αντιστάσεις. Σε μπολ, ρίξτε το νερό, το αλάτι, και το αλεύρι.
Ανακατέψτε στην αρχή με τα δάχτυλα και στη συνέχεια με όλη σας την παλάμη δυνατά. Συνεχίστε το ζύμωμα ώσπου να πετύχετε μια ζύμη μαλακιά και ελαστική.
Αν κατά ζύμωμα βρίσκετε τη ζύμη μαλακιά ίσως χρειαστείτε λίγο ακόμα αλεύρι.
Χωρίστε τη ζύμη σε δέκα κομμάτια…
Ζυμώστε κάθε κομμάτι ξεχωριστά και δώστε του σχήμα μπαλίτσας…
Αν είστε αρχάρια και δεν το έχετε και τόσο πολύ με το άνοιγμα του φύλλου αλείψτε κάθε μπαλίτσα με λίγο σπορέλαιο. Θα κάνει τα ζύμη πιο ελαστική και επομένως πιο εύκολη στο άνοιγμα.
Λιώστε το βούτυρο. Αλείψτε το ταψί σας καλά με λίγο από το λιωμένο βούτυρο.
Αλευρώστε μια επιφάνεια και πάνω της ανοίξτε το πρώτο μπαλάκι σε όσο πιο λεπτό φύλλο γίνεται. Υπολογίστε το μέγεθος του φύλλου να είναι μεγαλύτερο από την επιφάνεια του ταψιού…
Στρώστε το φύλλο σουρωτά στο ταψί.
Ραντίστε με λίγο βούτυρο όλη την επιφάνεια του φύλλου.
Ανοίξτε το δεύτερο φύλλο όπως ακριβώς κάνατε και με το πρώτο. Στρώστε το σουρωτά επάνω από το πρώτο και ραντίστε με βούτυρο…
Πασπαλίστε όλη την επιφάνεια με θρυμματισμένο τυρί ή μυζήθρα.
Επαναλάβετε το μοτίβο, φύλλο-ράντισμα-φύλλο, ράντισμα-τυρί, ώσπου να τελειώσουν όλα τα μπαλάκια της ζύμης.
Στο τελευταίο φύλλο μη ρίξετε τυρί. Απλά ραντίστε το με το βούτυρο.
Βάλτε το ταψί στον φούρνο και αφήστε να ψηθούν τα φύλλα όπως ακριβώς θα κάνατε και με μια κανονική πίτα…
Όσο τα φύλλα ψήνονται, ασχοληθείτε με τη γέμιση.
Σπάστε αυγά σε βαθύ μπολ.
Προσθέστε το γάλα, το αλάτι και ανακατέψτε με ένα μεγάλο πηρούνι ή με το μίξερ στη μεσαία ταχύτητα.
Ελέγχετε την πίτα με ένα μαχαιράκι που και που, για να βεβαιωθείτε ότι έχει καλοψηθεί πάνω και κάτω. Στο τέταρτο περίπου θα πρέπει να έχει ψηθεί.
Με ένα μπρίκι ρίξτε μια ποσότητα από το μίγμα αυγών και γάλακτος, πάνω στα ψημένα φύλλα τόση όση χρειάζεται για να καλυφθεί όλη η επιφάνεια…
Βάλτε το ταψί στον φούρνο και αφήστε να στερεοποιηθεί κάπως το μίγμα όπως ακριβώς γίνεται με την ομελέτα.
Επαναλάβετε την διαδικασία ώσπου να τελειώσει όλο το μίγμα.
Αφήστε την πίτα να ψηθεί, να ροδοκοκκινίσει η επιφάνεια, να μοσχομυρίσει και το μίγμα αυγών-γάλακτος, να γίνει ένα με τα ψημένα φύλλα.
Που και που με ένα μαχαιράκι, ανασηκώνετε την πίτα για να ελέγξετε το ψήσιμο…
Αν είστε από τις τυχερές και διαθέτετε μια από αυτές τις μεγάλες ξυλόσομπες, τις “μασίνες” με φούρνο, τότε το ψήσιμο θα εξελιχθεί σε ιεροτελεστία και η πίτα σας, κάθε πίτα, θα είναι ξεχωριστά νόστιμη.
Καλή επιτυχία φίλες μου και καλά μαγειρέματα.
Μέχρι το επόμενο μαγειρικό μας ραντεβού να προσέχετε τους μοναδικούς και υπέροχους εαυτούς σας και να μην ξεχνάτε αυτό που έλεγε η γιαγιά Αθηνά: «Να αποκτάς αγαθά δεν είναι κακό. Όμως, αν τα αποκτάς αδικώντας τους άλλους, τότε είναι το χειρότερο από όλα..»
Σας φιλώ αυγή.
Αφήστε μια απάντηση