Το χωριό μου (η Δροσοπηγή στον Ν. Φλώρινας), το δημιούργησαν ορεινοί πληθυσμοί, Βλάχων και Αρβανητών που μετακινήθηκαν από την περιοχή των Μαστοροχωρίων της Ηπείρου, (Πληκάτι, Βούρμπιανι, Αετομηλίτσα), εκεί γύρω στο πρώτο μισό του 18ου αιώνα.

Η ευλογημένη αλλά φτωχή και στερημένη γη της Ηπείρου και το άγριο περιβάλλον, επέβαλλαν στους κατοίκους ανάλογες συμπεριφορές.

Δημιουργικοί, οι Δροσοπηγιώτες, με καλλιτεχνικές τάσεις, λακωνικοί και άμεσοι στην επικοινωνία, λιτοί, σχεδόν δωρικοί ως προς την ενδυμασία, έχουν δώσει και πολύτιμα μαθήματα οικιακής οικονομίας.

Στη Βλαχαρβανήτικη κουζίνα μαθαίνει κανείς, πώς τα πιο ασήμαντα γεννήματα της φύσης μπορούν να γίνουν νοστιμότατα φαγητά…

Η διατροφή των Βλαχαρβανητών απλή, λιτή, με καθαρές γεύσεις, χωρίς πολλά καρυκεύματα και μυρωδικά, στηρίζονταν κυρίως στα παρασκευάσματα από αλεύρι, στις ζύμες, τους χυλούς, τα σπιτικά ζυμαρικά, τα άγρια χόρτα (τσουκνίδες, λάπατα, ξινήθρες, αγριοράδικα κτλ.) και τα γαλακτοκομικά.

Ονομαστές είναι οι Αρβανήτικες πίτες (χορτόπιτες, γαλατόπιτες, γυριστές, μπουρέκια, πλασίντες, παρβαλιάκ, καλαμποκόπιτες), που ξεχωρίζουν τόσο για τον ιδιαίτερο τρόπο που φτιάχνονται, όσο και για τη μεγάλη ποικιλία και νοστιμιά…

Ήδη έχετε πάρει μερικά δείγματα και ακολουθούν και άλλα πολλά γιατί οι πίτες είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο.

Σήμερα οι Δροσοπηγιώτες, συνεχίζουν να μαγειρεύουν με τον τρόπο που ήξεραν από αιώνες, μπολιάζοντας την κουζίνα τους με υλικά και γεύσεις της καινούριας περιοχής.

Το παραδοσιακό κιούλ, στα αρβανήτικα, γκέλα ρόσα στα βλάχικα, που σε απλή μετάφραση σημαίνει κόκκινο φαγητό, είναι ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της βαλαχαρβανήτικης κουζίνας και σας το παρουσιάζω με μεγάλη υπερηφάνεια γιατί έμαθα να το μαγειρεύω με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που το μαγειρεύει η μαμά μου, το μαγείρευε η γιαγιά μου και πολλές γενιές ακόμα πίσω…

Το κιούλ ή γκέλα ρόσα, είναι ένας ελαφρύς χυλός, βελούδινος στην υφή, νόστιμος, θρεπτικός, εύκολος στην κατασκευή. Ένα γρήγορο, χορταστικό και πάρα πολύ εμφανίσιμο πιάτο.

Μοιάζει κάπως με το “μακάλο” των ντόπιων, αλλά περιέχει τυρί, αυγά, φρέσκο βούτυρο και κόκκινο πιπέρι, υλικά που δένουν τόσο αρμονικά μεταξύ τους ώστε το αποτέλεσμα θα το ζήλευε και ο καλύτερος σεφ…

Τι θα χρειαστείτε (για τέσσερα πιάτα κιουλ):

• 2 γεμάτες κουταλιές φρέσκο βούτυρο
• 8 κοφτές κουταλιές αλεύρι (για όλες τις χρήσεις)
• 4 αυγά
• 250 γρ. φέτα
• 4 πιάτα νερό (χρησιμοποιούμε το βαθύ πιάτο στο οποίο θα σερβίρουμε το χυλό)
• Αλάτι
• Πιπέρι κόκκινο (στη μύτη του κουταλιού του γλυκού)

Πώς θα το φτιάξετε:

Χτυπήστε τα αυγά ελαφρώς με ένα πηρούνι.

Θρυμματίστε τη φέτα με ένα πηρούνι ή με τα δάχτυλά σας.

Σε ένα βαθύ τηγάνι ή πλακουτσωτή κατσαρόλα, λιώστε το βούτυρο και αφήστε το λίγο να κάψει ελαφρώς.

Αποσύρετε το σκεύος από το μάτι και ρίξτε το κόκκινο πιπέρι.

Ανακατέψτε για να μην καεί το πιπέρι…

Το βούτυρο θα πάρει ένα ωραιότατο κοκκινωπό χρώμα.

Μοιράστε με ένα κουτάλι, ισόποσα, το βούτυρο στα πιάτα.

Ξαναβάλτε το σκεύος στη φωτιά χωρίς να το καθαρίσετε έτσι όπως είναι βουτυρωμένο και ρίξτε το αλεύρι και το αλάτι.

Αρχίστε να ανακατεύετε το αλεύρι ώσπου να αρχίσει να χρυσίζει και να μοσχοβολάει…

Προσέχετε να μην καεί.

Αποσύρετε από τη φωτιά και αφήστε 4-5 λεπτά να πέσει λίγο η θερμοκρασία.

Προσθέστε τα τέσσερα πιάτα νερό.

Ξαναβάλτε το τηγάνι στο μάτι και συνεχίστε το ανακάτεμα με το σύρμα ή με μια ξύλινη κουτάλα.

Σε λίγο το μίγμα θα αρχίσει να πήζει. Θα γίνει σαν μια ελαφριά βελουδένια μπεσαμέλ.

Ρίξτε τα χτυπημένα αυγά ξεκινώντας από το κέντρο σε μορφή σπείρας…

Σταματήστε το ανακάτεμα και αφήστε ένα με δυο λεπτά να μαγειρευτούν τα αυγά…

Αρχίστε το ανακάτεμα με την κουτάλα, απαλά, από κάτω προς τα επάνω. Τέλος ρίξτε τη φέτα και ανακατέψτε απαλά.

Μοιράστε τον χυλό στα πιάτα.

Το κοκκινισμένο βούτυρο θα εμφανιστεί στο χείλος κάθε πιάτου. Με ένα πηρούνι ή κουτάλι κάντε διάφορα σχήματα και δώστε τη δική σας αισθητική στο πιάτο…

Η γκέλα ρόσα, το κιούλ, ένα φαγητό απλό, παραδοσιακό, που έθρεψε γενιές και γενιές σε καιρούς δύσκολους είναι έτοιμο..!

Ένας άλλος τρόπος σερβιρίσματος είναι να μοιράσετε πρώτα το κιουλ στα πιάτα και μετά να ρίξετε από πάνω το βούτυρο.

Καλή επιτυχία φίλες μου και καλή σας όρεξη!

Μέχρι το επόμενο μαγειρικό μας ραντεβού καλά να περνάτε και να προσέχετε τους υπέροχους εαυτούς σας.

Μην κακιώνετε με τους γύρω σας. Αφήστε να πάρει ο άνεμος τα αρνητικά τους και μάθετε να μετράτε τα θετικά τους, γιατί όπως έλεγε και η γιαγιά Αθηνά: «Υπάρχουν στους ανθρώπους περισσότερα πράγματα να θαυμάσουμε παρά να περιφρονήσουμε…»

Σας φιλώ αυγή